Blaasgruis en blaasstenen bij de hond
Blaasgruis en blaasstenen bij de hond
Helaas komt het redelijk vaak voor dat honden last krijgen van blaasgruis of blaasstenen in hun blaas. Bij blaasgruis worden er hele kleine korreltjes (onder de microscoop zichtbaar) gevormd in de urine van de hond. Je zou dit kunnen vergelijken met zand. Dit kan veroorzaakt worden door een bacteriële infectie van de blaas (een blaasontsteking door een bacterie). Als het blaasgruis groter "groeit", kan dit zich vormen tot blaasstenen. Blaasstenen hebben de grootte van een aantal millimeters tot meerdere centimeters.
Sommige hondenrassen zijn gevoeliger voor het ontwikkelen van blaasgruis dan andere hondenrassen. Hieronder wordt daar verder op ingegaan.
Het stellen van de diagnose
Het urine onderzoek
Stap 1 wanneer een hond moeite heeft met plassen of afwijkingen in het urineren of de urine vertoont, is het doen van urine onderzoek. In de urine worden, in geval van blaasgruis/blaasstenen, vaak bloedcellen, eiwit en eventueel bacteriën gevonden. Indien een bacteriële infectie vermoed wordt, wordt de urine op kweek gezet.
Belangrijk is om urine zo snel mogelijk te laten onderzoeken. De urine kan opgevangen worden met een schone soeplepel, een schoon bakje of een steriel urine potje. Dit potje kunt u altijd ophalen aan onze balie.
Röntgen onderzoek
Stap 2 is het maken van een röntgenfoto. De meeste blaasstenen (maar helaas niet allemaal) zijn zichtbaar op een röntgenfoto. Bovendien zijn alleen grotere stenen zichtbaar, dus kleine steentjes en blaasgruis zijn nauwelijks tot niet zichtbaar. Op de foto hiernaast zijn de blaasstenen erg goed zichtbaar op de röntgenfoto!
Echografie
Mocht er op de röntgenfoto geen blaasstenen of -gruis zichtbaar zijn, kan het onderzoek uitgebreid worden met een echo. De echo kan, in tegenstelling tot de röntgenfoto, wel alle soorten blaasstenen in beeld brengen. Hiervoor is echter wel een gevulde blaas nodig, wat moeilijk te bewerkstelligen is bij een hond met enorme persdrang door de blaasontsteking. Vandaar dat er in eerste instantie eigenlijk altijd een röntgenfoto gemaakt wordt en dan pas een echo.
Symptomen
Symptomen blaasontsteking (eventueel in combinatie met blaasgruis en/of blaasstenen)
- Kleine beetjes plassen (soms enkel druppels)
- Vaker plassen
- In huis plassen
- Pijnuitingen tijdens het plassen
- (Lang) persen op de urine
- Bloederige urine
Je hond hoeft niet alle symptomen tegelijk te hebben.
Wanneer je hond ernstige grote blaasstenen heeft, kan het zijn dat hij/zij helemaal niet meer kan plassen. Dit wordt met name gezien bij reuen, doordat de stenen vastlopen in de penis. Dit is een spoedpatiënt!
Hoe ontstaan blaasstenen?
Er zijn veel verschillende typen stenen die gevormd kunnen worden in de blaas van een hond. De oorzaak voor het ontstaan van blaasgruis en blaasstenen is dan ook zeer divers. De meest gevormde blaasstenen zijn struviet en calciumoxalaat.
Struviet gruis/stenen
Bij honden wordt struviet altijd veroorzaakt door een infectie van de blaas (blaasontsteking). Dit betekent dan ook dat niet alleen de gevormde stenen (operatief) verwijderd dienen te worden, maar ook dat de infectie behandeld dient te worden. Aan de hand van de kweek tijdens het urine onderzoek kan worden vastgesteld welke bacterie de infectie heeft veroorzaakt, zodat gericht behandeld kan worden met het meest specifieke antibioticum.
Calciumoxalaat gruis/stenen
Deze blaasstenen hebben meestal geen bacteriële oorzaak. De stenen en het gruis ontstaan in sterk geconcentreerde urine met een hoge (alkalische = niet zure) pH. Dit kan dus een individueel probleem zijn.
Uraatstenen
Bepaalde hondenrassen kunnen urinezuur niet omzetten in allantoine. Doordat zij dit niet kunnen hebben zij een verhoogde kans op het ontwikkelen van uraatstenen. Het bekendste ras dat deze stenen produceert is de Dalmatiër. Tevens zijn de Engelse Bulldog, miniatuur Schnauzer en de Shi-Tzu gevoelig.
De behandeling
De behandeling van blaasstenen bestaat uit een combinatie van onderstaande behandelingen, afhankelijk van het type hond, het type gruis/steen, de ernst van de ontsteking en de veroorzaker van de blaasontsteking.
Operatie (chirurgie)
Stenen worden in de regel operatief verwijderd. De stenen zijn namelijk te groot om op te lossen en/of uit te laten plassen. Het voordeel van een operatie is dat het resultaat snel is. Over het algemeen zijn de symptomen namelijk binnen een week na de operatie verdwenen.
Dieet
Oplossend
Struvietstenen zijn oplosbaar met een verzurend dieet. Dit dieet is verzurend doordat het arm is aan magnesium, ammonium en fosfaat. Tevens moet er een antibioticakuur gegeven worden, totdat de steen volledig is opgelost. Omdat dit erg lang kan duren, wordt in sommige gevallen toch besloten tot chirurgie.
Voorkomend
Calciumoxalaat is, zoals hierboven beschreven staat, niet met een dieet op te lossen. Wel kan dieetvoeding de vorming van deze stenen in de toekomst voorkomen. Dit geldt ook voor cystinestenen en uraatstenen.
Pijnstilling/ontstekingsremmer
Een blaasontsteking is erg pijnlijk voor de hond. Of de blaasontsteking nou wel of niet (steriele ontsteking) veroorzaakt wordt door bacteriën, maakt geen verschil. Een ontsteking is altijd pijnlijk en met pijnstilling, die tevens de ontsteking remmen, kan veel van de pijn weggenomen worden.
Antibiotica
Wanneer de blaasontsteking door een bacteriële infectie wordt veroorzaakt, dient er een antibioticakuur gegeven te worden. Het liefst doen wij vooraf een kweek van de urine om de bacterie en het meest specifieke antibioticum te kunnen bepalen. Als bacteriën via de blaas naar de nieren zijn "opgeklommen", is een langdurige kuur van antibiotica nodig.
